Kendine saygı duymak, kendini sevmek ne kadar da önemli. Sağlıklı çocuk ve özgüven ilişkisi hayatımızın erken dönemlerinde başlar ve gelişerek devam eder. Çocuğunuzun özgüveni yeteri kadar gelişirse hayatının sonraki evrelerinde karşılaşabileceği olaylarla başa çıkmakta zorlanmayacaktır. Çocukların dünya ve kendileri hakkındaki izlenimlerinde en büyük etkiyi ebeveynlerinin yaptığını düşünürsek, aidiyet duygusu, değerli olduklarını hissetme, kendileri olabileceklerini yaşatabilmek (öğretmek değil) özgüvenin ve özsaygının gelişiminde çok önemlidir.
Aynası iştir kişinin
Neden bir birey olabileceklerini öğretmek değil de yaşatabilmek dedik? “Çocuk ve özgüven”in bir bütün olabilmesi için hisler çok önemlidir. Etrafımda sıkça gördüğüm bir şey çocuğa ne kadar değerli olduğunun sürekli “sözel” olarak söylenmesi. Ancak anne veya babayı ve çocuğun ilişkisini bir süre gözlemleyince aslında söylenenlerle yapılanların örtüşmediğini fark ediyorum. Gelin yetişkinler dünyasından bir örnekle devam edelim ve konuyu detaylandıralım. Düşünün eşiniz sizi ne kadar sevdiğini, nasıl değer verdiğini söylüyor her fırsatta. Bu gerçekten hoşunuza gitse gerek. Ancak sonra fark ediyorsunuz ki, sizin için önemli olan bir konuyu anlatırken sizi dinlemiyor, doğum gününüzü hatırlamıyor veya anlaşmazlığa düştüğünüzde kırıcı sözler söylüyor. Sizi sevdiği ve değer verdiği sözlerine rağmen aklınızda soru işaretleri oluşurdu değil mi? İşte “öğretmek” ile “yaşatmak” arasındaki fark bu kadar büyük.
Çözüm yolları
Şimdi çocuğunuzda özgüven ve kendine saygıyı geliştirmenin bazı püf noktalarına bakalım. Ancak lütfen unutmayın insan psikolojisi konu olunca direk çözümler sihirli formüller gerçekçi olmaz, herkese uyarlanamaz, insan biriciktir. Ancak yine de bunları bilmenizde fayda var.
- Geri çekilin, Çocuğunuzda özgüveni geliştirirken kendi kaygılarınızı tanımalısınız. Çocuğunuzun düşmesinden veya görevini yanlış yapmasından endişe ediyor olabilirsiniz ancak yine de yapabileceğiniz EN İYİ şey bir adım geri çekilip hata yapıyor dahi olsa YAPMASINA izin vermektir. Bunu çocuğunuzu başı boş bırakmakla karıştırmayın. Onu izleyin ancak işleri onun yerine yapmayın. Böylece hatalarından ders almalarına da yani hataları yaşayarak ÇÖZÜMLERİ de YAŞAMALARINA izin verirsiniz. Kendi başlarına sorunları çözdükçe daha özgüvenli hale geleceklerdir. Doğruyu yaptıklarında da başarılarını kutlayın!
- Gerekli olduğunda ve gerçekçi olduğunda KUTLAYIN. Yani kutlamaları abartmayın. Çocuklar abartıyı hemen anlar ve bu sefer hem kendinden şüphe eder (çocuğun özgüveni sarsılabilir) hem de size olan güveni sarsılabilir. Nasıl ki herkeste ve çok rastlanan şeyin aslında pekte değeri yoktur, (örneğin herkesin 1 kilo altını olsa altın değerli bir maden olmazdı.) çocuğunuzun her yaptığı ufak tefek şeyleri övüp durmayın. Ciddi konuları veya çocuk için önemli başarıları övün.
- Ev etrafında ufak görevler oluşturun. Çocukta özgüven için, ev içinde minik görevler (su istemek, mutfakta yardım etmek, bir şeyleri getirmek) markette ufak görevler ( meyve alımına,seçimine yardım etmesini istemek) çocuğunuzun yeni beceriler geliştirmesine yardımcı olur ve özgüvenlerini artırır.
- Yeni fikirler geliştirmelerine izin verin. Çocuk ve özgüven konusunda bir diğer önemli husus hali hazırda sahip oldukları ilgi alanlarında başarılabilir ufak görevler oluşturmaktır. Mesela kitap okumayı seviyorsa sayfa sayısı hedefleri, veya akşam gelip anladığı kadarını anlatmak gibi… ama lütfen ufak görevler verirken abartıya kaçmayın 🙂
Daha çok söylenecek şey var farkındayım belki ileride yeni yazılarda bu konuları işlerim, siz aklınıza gelecek başka sorular için buyrun.
